Gần 1.300 lao động thiệt thòi về quyền lợi
Qua kiểm tra, đoàn thanh tra liên ngành phát hiện có nhiều sai phạm, không đúng luật lao động ở các doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp chưa đăng ký thang bảng lương với cơ quan quản lý lao động cũng như báo tăng, giảm lao động khi có thay đổi. Tuy, lao động đã qua đào tạo nghề nhưng doanh nghiệp chưa chi trả thêm 7% so với mức lương tối thiểu. Đa số người lao động tại các doanh nghiệp được kiểm tra có mức lương tham gia BHXH khá thấp, thậm chí bằng hoặc cao hơn không đáng kể so với mức lương tối thiểu vùng theo quy định. Người lao động được tăng lương, doanh nghiệp vẫn không điều chỉnh mức lương tham gia BHXH. Chưa kể, một số doanh nghiệp vẫn còn nợ lương người lao động từ 1 đến 3 tháng. Cá biệt, chi nhánh Công ty Cổ phần Đầu tư và xây dựng số 8 và Công ty Cổ phần Sông Đà Thăng Long M từ cuối năm 2013 đến nay vẫn chưa trả đủ lương, người lao động chỉ được tạm ứng.
Theo đoàn kiểm tra liên ngành, chỉ tính riêng 22 doanh nghiệp đoàn đến kiểm tra với gần 1.300 lao động đã có số nợ BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp trên 22 tỷ đồng. Hợp tác xã Thương mại và Dịch vụ Thuận Thành là đơn vị có số nợ BHXH lớn nhất trên địa bàn với số tiền lên đến trên 4,2 tỷ đồng. Theo quy định hiện hành, chủ sử dụng lao động phải đóng 18% quỹ lương vào Quỹ BHXH. Ðây là khoản tiền đáng kể, nhất là với những doanh nghiệp khó khăn về tài chính. Trong khi đó, các ngân hàng thương mại, nơi doanh nghiệp mở tài khoản không thực hiện trích tài khoản ngân hàng để đóng bảo hiểm cho người lao động theo yêu cầu của cơ quan BHXH.
Nợ BHXH nên các doanh nghiệp chưa thực hiện chốt sổ cho người lao động khi nghỉ việc theo quy định, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của người lao động. Trong đó phải kể đến Công ty cổ phần Trường Phú có một lao động được Hội đồng Giám định y khoa kết luận tỷ lệ mất sức lao động là 82% chưa được chốt sổ cho nghỉ. Hay như Công ty cổ phần Chế biến lâm sản Hương Giang có tới 5 lao động nghỉ hưởng chế độ 1 lần nhưng chưa được giải quyết... Công ty cổ phần đầu tư phát triển Tâm Sinh Nghĩa với 65 trường hợp ốm đau, thai sản, nghỉ dưỡng sức chưa được giải quyết. Khi lao động phản ứng, một số doanh nghiệp buộc tạm ứng để chi trả các chế độ ốm đau, thai sản cho gần 190 lao động với số tiền trên 400 triệu đồng.
Truy thu trên 2,2 tỷ đồng
Sự quyết liệt vào cuộc xử lý các đơn vị nợ BHXH của UBND tỉnh và các ngành đã mang lại hiệu quả. Kết quả thanh tra trong số 22 doanh nghiệp, đoàn thanh tra tỉnh làm việc, đã có trên 9 đơn vị trích nộp BHXH ngay sau đó với số tiền trên 1,7 tỷ đồng. Đoàn thanh tra đã ra quyết định truy thu trên 2,2 tỷ đồng của 11 đơn vị có mức lương đóng BHXH cho lao động thấp hơn số tiền thực nhận.
Theo ông Trần Ngọc Cư, Chánh Thanh tra tỉnh, đoàn kiểm tra liên ngành yêu cầu các đơn vị còn nợ BHXH phải nộp ngay số tiền nợ cho cơ quan BHXH. Các doanh nghiệp phải chấm dứt việc đăng ký tham gia bảo hiểm với mức thấp hơn so với lương tối thiểu vùng theo các thời điểm; kịp thời báo tăng, giảm số lượng lao động, mức lương với cơ quan bảo hiểm; chấn chỉnh công tác ký hợp đồng lao động với người lao động. Đoàn thanh tra đã kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở Lao động Thương binh và Xã hội đôn đốc các đơn vị bị xử phạt hành chính nộp tiền phạt vào ngân sách Nhà nước. Nếu các đơn vị không chấp hành hoặc chấp hành không đầy đủ quyết định xử phạt thì có trách nhiệm đề xuất với cấp có thẩm quyền xử lý theo pháp luật.
Bảo hiểm xã hội các cấp chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan xác định tình hình khó khăn của doanh nghiệp, xem xét cho doanh nghiệp trả nợ theo lộ trình để có cơ sở giải quyết chế độ cho lao động. Riêng những trường hợp cố tình chiếm dụng, trốn đóng BHXH, ngành bảo hiểm cần lập hồ sơ, các thủ tục để khởi kiện ra tòa. Đoàn thanh tra kiến nghị, UBND tỉnh chỉ đạo các ngành liên quan tăng cường công tác kiểm tra, đối chiếu và rà soát số lượng, mức lương đăng ký tham gia bảo hiểm của doanh nghiệp để chấn chỉnh công tác quản lý, sử dụng lao động trên địa bàn. Vận động các doanh nghiệp thành lập tổ chức công đoàn để bảo vệ quyền lợi chính đáng của người lao động.
Huế Thu (Báo TT Huế)